Bạn có từng thắc mắc rằng tại sao luyện nghe hoài mà kỹ năng nghe tiếng Anh hiểu vẫn không tiến bộ?
Điểm quan trọng nhất mà chúng ta cần phải xác định là để luyện nghe hiệu quả thì việc nghe hiểu là bước cuối cùng trong quá trình luyện nghe và để nghe hiểu thì chúng ta cần sự kết hợp giữa các kỹ năng nhỏ trước và trong khi nghe.
Trong bài viết hôm nay, thầy sẽ giới thiệu đến mọi người 5 loại kỹ năng nghe tiếng anh hiệu quả Raphael Ahmed, giáo viên tiếng Anh tại British Council Bangladesh để giúp bạn cải thiện khả năng nghe hiểu của mình nhé!
Tại sao kỹ năng nghe lại quan trọng như vậy?
Kỹ năng nghe là kỹ năng quan trọng nhất trong 4 kỹ năng vì nó chiếm tới 45% tổng số thời gian mà một người trưởng thành sử dụng khi giao tiếp.
Tuy là quan trọng như vậy nhưng các bạn thường ít dành nhiều sự quan tâm cho kỹ năng nghe. Đây là lý do khi nhiều người học thường xuyên nói rằng kỹ năng nghe là kỹ năng khó nhất trong tất cả các kỹ năng của tiếng Anh.
Vì vậy Raphael Ahmed đã dành thời gian để trích ra sau đây 5 bước giúp bạn cải thiện kỹ năng nghe hiện tại tốt hơn. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
1. Dự đoán nội dung
Bạn hãy thử tưởng tượng bạn đang xem TV và bạn nhìn thấy một người đàn ông đang mặc 1 bộ đồ lịch sự, đứng bên cạnh một tấm bản đồ với những ký hiệu mặt trời, đám mây,… Thử hình dung xem lúc này anh ta sẽ chuẩn bị nói gì với bạn?
Đây có thể sẽ là chương trình dự báo thời tiết và bạn có thể sẽ nghe được những từ như “Clouds change”, “Showers” and “Thunderstorms”. Và trong bài dự báo thời tiết họ thường sử dụng thì tương lai: “It’ll be a cold start to the day”; “there’ll be showers in the afternoon”…
Tùy vào từng ngữ cảnh như bản tin, bài giảng hoặc là cuộc mua bán,… bạn đều có thể sẽ dự đoán ra những loại từ và kiểu nói mà người nói sẽ sử dụng. Nhờ vào kinh nghiệm của bản thân để giúp bạn đoán trước được những loại thông tin mà bạn sắp sửa nghe.
Ngoài ra, khi chúng ta dự đoán về một chủ đề của bài nói hoặc một cuộc hội thoại thì não bộ sẽ tự động kích hoạt những từ vựng liên quan giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những gì chúng ta đang nghe.
Luyện tập dự đoán nội dung
Khi xem TV hoặc những video trên Youtube hãy bấm dừng sau vài câu. Sau đó cố gắng đoán xem những gì sắp xảy ra hoặc người nói sẽ nói gì tiếp theo.
Hãy tập thói quen luôn lướt qua các câu hỏi trước và dự đoán những thông tin nào bạn cần phải nghe khi làm bài kiểm tra nghe. Ví dụ câu hỏi bắt đầu với “How many” thì chắc chắn câu trả lời sẽ phải yêu cầu bạn nghe về một con số hoặc một số lượng cụ thể nào đó.
2. Nghe ý chính
Khi chỉ tập trung nghe ý chính, bạn có thể hiểu được “bức tranh toàn cảnh” thông qua chuỗi thông tin. Với những thông tin vừa cung cấp đó, có những từ chứa nội dung bao gồm cả danh từ, tính từ, động từ… giúp ta hình dung được bức tranh toàn cảnh của vấn đề đang được nói đến.
Ví dụ:
Ví dụ những từ như: food, friends, fun, park và sunny day đều có nghĩa khác nhau tuy nhiên khi bạn nghe thấy chuỗi của những từ này, chúng sẽ hình dung rằng người nói đang ở ngữ cảnh của một cuộc dã ngoại.
Luyện tập nghe ý chính
Bạn có thể tìm một đoạn video ngắn về chủ đề mà bạn yêu thích và trong đó phải có phụ đề. Dựa vào tiêu đề để giúp cho bạn đoán nội dung và chú ý nghe những từ chứa nội dung. Sau khi nghe đoạn đó xong sau đó quay lại nghe lại nghe tiếp với phụ đề.
Bạn thử ngẫm xem mình hiểu được bao nhiêu phần nội dung sau lần đầu tiên? Một tuần sau đó, quay lại video và nghe lại một lần nữa.
Khi bạn học từ vựng mới, cố gắng nhóm chúng lại cùng với những từ khác có ngữ cảnh tương tự. Sử dụng bản đồ tư duy rất hữu ích.
3. Phát hiện những gợi ý có sẵn
Ngôn ngữ luôn có những gợi ý giúp chúng ta theo kịp được những gì chúng ta nghe. Những từ này liên kết các ý lại với nhau, giúp chúng ta hiểu được người khác đang nói gì.
Ví dụ, nếu thầy giáo nói rằng: “Tôi sắp sửa giảng cho các bạn về 3 tác nhân chính gây ra ô nhiễm môi trường…” thì sau đó bạn có thể sẽ nghe thấy những cụm từ như “Today I am here to present to you about…”, “and finally…” và “summary” để chỉ phần tiếp theo hay đúc kết lại của cả bài nói. Những từ và cụm từ vừa nêu chỉ là một số ví dụ mẫu ngoài ra các cụm từ hay từ khác cũng có chức năng tương tự tùy ngữ cảnh mà chúng ta dùng cho hợp lý.
Luyện tập phát hiện những gợi ý
Đa số những giáo trình học tiếng Anh đều có kèm CD hoặc transcript để luyện nghe. Tìm một ví dụ về những bài thuyết trình trong kinh tế, bài giảng và nghe thử xem coi có bao nhiêu gợi ý mà bạn có thể xác định được (nghe nhiều lần nếu cần thiết). Sau đó kiểm tra lại transcript.
Ghi lại những cụm từ cùng chức năng và tiếp tục ghi thêm khi mà bạn gặp cụm từ mới.
4. Nghe chi tiết
Khi nghe chi tiết, bạn chỉ quan tâm tới một vài thông tin cụ thể và làm lơ đi những thông tin không liên quan. Bằng cách này, bạn có thể nghe được chi tiết hơn và tìm kiếm được thông tin quan trọng trong một phạm vi hẹp.
Nếu bạn đang làm bài kiểm tra nghe, ngay khi vừa nhận đề, hãy đọc sơ lược và lướt nhanh qua tất cả các câu hỏi, gạch dưới những keyword quan trọng và thử đoán xem những chi tiết mà bạn cần xác định khi nghe.
Luyện tập nghe chi tiết
Xác định loại thông tin chi tiết mà bạn muốn luyện tập để nghe hãy tìm những chương trình liên quan đến những thông tin đó. Ví dụ, bạn có thể nghe bản tin thể thao để cập nhật những trận đấu mới nhất hoặc nghe một bộ phim bạn yêu thích chẳng hạn.
Nếu bạn đang làm bài kiểm tra nghe, ngay khi nhận đề, hãy lướt nhanh qua tất cả các câu hỏi, gạch dưới những từ quan trọng và đoán thử xem những loại chi tiết bạn cần phải xác định khi nghe.
5. Suy luận nghĩa là kỹ năng nghe tiếng anh quan trọng nhất
Bây giờ hãy thử tưởng tượng bạn đang là một khách du lịch mới đặt chân đến một đất nước mà bạn không biết ngôn ngữ của họ là gì. Trong lúc ở một cửa hàng, bạn dùng thẻ tín dụng để thanh toán hóa đơn, nhưng anh chủ cửa hàng có vẻ như đang bối rối… Tuy bạn không hiểu được ngôn ngữ của anh ta nhưng vào lúc này bạn có thể đoán được rằng ở đây không dùng hình thức thanh toán bằng thẻ và bạn cần phải có tiền mặt.
Đây gọi là kỹ thuật suy luận: sử dụng những manh mối và kiến thức đã biết về tình huống để suy ra nghĩa của những nội dung mà chúng ta nghe.
Tương tự như vậy, chúng ta có thể suy ra mối quan hệ giữa người với người thông qua những từ ngữ họ sử dụng mà không cần phải nghe được thông tin trực tiếp. Xem cuộc hội thoại sau:
A: Quang, did you do your homework?
B: Sorry sir. I didn’t
A: That’s a terrible excuse. If you don’t work harder, you will never pass exams.
Chúng ta có thể suy ra với “homework” và “exams” để đoán rằng đây là cuộc hội thoại giữa học sinh và thầy giáo. Bằng cách sử dụng những manh mối từ ngữ cảnh và kiến thức tổng quát, chúng ta có thể đoán ra được ngữ cảnh trò chuyện, ai đang nói và chuyện gì đang diễn ra.
Kỹ năng nghe tiếng anh luyện tập suy luận nghĩa
Tìm một đoạn video trên youtube về một chương trình TV phổ biến, ví dụ: loạt chương trình Movie. Thay vì xem đoạn video đó, bạn hãy chỉ nghe đoạn hội thoại để nghe họ đang nói cái gì thôi. Bạn có thể suy luận ra nhiều câu chuyện đang xảy ra, ai đang nói gì về họ? Rồi, bây giờ hãy nghe lại đoạn clip lần thứ hai và lần này thì xem bạn có đoán đúng nội dung không?
Lần tới khi mà bạn nghe một từ mà bạn không hiểu, cố gắng đoán nghĩa với sự giúp đỡ của ngữ cảnh hoặc tình huống. Đừng quá lo lắng nếu lần đầu tiên bạn nghe không hiểu đoạn video đó nói gì. Như là một lẽ thường trong cuộc sống, càng luyện tập, bạn sẽ càng giỏi hơn!
Bên cạnh đó, nhằm trang bị hàng trang cho các bạn, FireEnglish đang triển khai khóa học TOEIC online với sự giảng dạy trực tiếp của thầy Quý. Khóa học này sẽ giúp bạn rèn luyện kỹ năng nghe tiếng anh, TOEIC một cách dễ dàng với lộ trình phù hợp rõ ràng. FireEnglish cam kết hoàn 100% học phí nếu kết quả thi không như cam kết.
Chúc các bạn sẽ đạt được số điểm mà mình mong muốn trong kỳ thi TOEIC sắp tới nhé!