20 Quy tắc vàng đánh trọng âm chuẩn xác trong tiếng Anh

Quy tắc đánh trọng âm là những quy tắc nhấn trọng âm vô cùng quan trọng giúp các em có thể tự tin giao tiếp hay như người bản xứ. Nếu các em muốn học phát âm tiếng Anh chuẩn xác giống người nước ngoài thì nhất định không thể bỏ qua việc nhấn trọng âm. Đây không chỉ là khía cạnh quan trọng thông thường trong việc giao tiếp hàng ngày, mà Trọng âm còn giúp người học có thể nghe hiểu được những bài Listening trong đề thi TOEIC.

Ở bài viết này, thầy sẽ tổng hợp cho các em 20 quy tắc đánh trọng âm dễ nhớ và kèm bài tập ứng dụng giúp các em nhớ lâu hơn. Trước khi bắt đầu với quy tắc đầu tiên, thầy sẽ giới thiệu cho các em trọng âm là gì.

Trọng âm là gì?

Chắc hẳn các em đã từng gặp khó khăn khi nghe chính người Việt chúng ta nói chuyện với nhau đúng không? Cũng là tiếng Việt nhưng mỗi vùng miền sẽ có nhiều cách nói khác nhau và có nhiều tông giọng khác nhau. Hay cũng chỉ là một câu nói nhưng chỉ cần các em thay đổi tông giọng và cách đánh trọng âm thì nó sẽ trở thành nhiều ý khác nhau rồi. Thầy ví dụ:

• Mai học tiếng Anh ở Trung tâm tiếng anh Thầy Quý.
  → Câu này là một câu khẳng định bình thường là Mai đang tham dự lớp học tiếng anh tại Trung tâm tiếng anh Thầy Quý.
• Mai học tiếng Anh ở Trung tâm tiếng anh Thầy Quý.
  → Ở câu này, chúng ta đang nhấn ở tên riêng. Trong trường hợp này, người nói muốn nhấn mạnh và xác nhận là Mai ( trả lời cho câu hỏi Ai?) học tiếng Anh ở trung tâm Tiếng anh Thầy Quý.
• Mai học tiếng Anh ở Trung tâm tiếng anh Thầy Quý.
  → Trường hợp này, các em nhấn mạnh ở Thầy Quý nhằm xác định lại tên của Trung tâm tiếng anh mà Mai đang học.

Tuy nhiên, trọng âm tiếng Anh thì đơn giản hơn tiếng Việt vì nó có những ‘mẹo’ nhấn trọng âm. Chỉ cần các em có thể nắm vững được các quy tắc nhấn âm và công thức đánh trọng âm thì có thể thuận lợi giao tiếp một cách trôi chảy và hiểu được những đoạn hội thoại trong bài thi TOEIC Listening.

Trọng âm trong tiếng anh

Tiếng Anh có nhiều loại trọng âm nhưng loại cơ bản nhất và cần lưu ý nhất vẫn là trọng âm từ. Trong mỗi từ tiếng Anh sẽ có trọng âm riêng biệt. Trọng âm là âm tiết được phát âm to, rõ và nhấn mạnh hơn các âm tiết khác trong từ. Trọng âm là những âm được đánh dấu nhấn (‘) trong phiên âm. Các em có thể thấy kí hiệu nhấn này khi tra phiên âm trong từ điển nhé!

Ví dụ:

• action /ˈækʃn/ (danh từ) : hành động
• enjoy /ɪnˈdʒɔɪ/ (động từ): thưởng thức
• english /ˈɪŋ.ɡlɪʃ/ (danh từ): tiếng Anh

*Lưu ý: Trong tiếng Anh sẽ có trường hợp có rất nhiều từ giống nhau về từ nhưng khi thay đổi cách đọc sẽ có nghĩa khác nhau. Do đó, các em cần biết và sử dụng đúng các từ đặc biệt này.

Ví dụ:

• desert /ˈdezərt/ (danh từ): sa mạc
• desert /dɪˈzɜrt/ (động từ): bỏ rơi

→ Như các em thấy, ở 2 ví dụ này, khi chữ desert được nhấn âm thứ nhất thì sẽ mang nghĩa là sa mạc. Ngược lại, khi desert được nhấn âm thứ 2 thì từ này mang nghĩa là bỏ rơi.

Vì sao cần phải đánh trọng âm tiếng Anh?

Như Thầy đã giới thiệu, trọng âm là ‘linh hồn’ của tiếng Anh. Nếu tiếng Anh là một bản nhạc thì trọng âm như những nốt nhạc giúp bài nói của các em hấp dẫn hơn và có ngữ điệu nhấn nhá hay hơn. Do đó, trọng âm tiếng Anh đóng vai trò vô cùng quan trọng để có thể giao tiếp như người bản xứ.

Ngoài ra, nói có trọng âm giúp chúng ta tránh được những sự hiểu lầm không đáng có trong giao tiếp. Vì có những từ có cùng cách viết nhưng chỉ cần chúng ta nhấn nhầm trọng âm thì nó sẽ có nghĩa khác và dễ gây ra hiểu nhầm. Do đó, trong các bài thi TOEIC Listening, speakers thường đọc lướt hoặc nuốt âm để ‘bẫy’ các thí sinh nghe ‘yếu’.

Như vậy, các em cần cẩn thận và nắm vững các ‘mẹo’ nhấn trọng âm dưới đây.

20 Quy tắc đánh trọng âm ‘bất bại‘ trong tiếng Anh

Trong tiếng Anh, chúng ta có các quy tắc đánh trọng âm từ và trọng âm câu. Tuy nhiên, trọng âm từ thì được dùng phổ biến hơn và cần lưu ý hơn vì khi các em phát âm đúng từ thì mới có thể học đến nhấn trọng âm trong câu. Từ đó, các em mới có thể nghe hiểu được các bài Listening trong bài thi TOEIC.

Khi nói đến nhấn trọng âm từ thì chúng ta có cách đánh trọng âm 2 âm tiết và cách đánh trọng âm của từ có 3 âm tiết.

** Âm tiết (Syllabus) là một đơn vị âm thanh được cấu thành bởi một nguyên âm hoặc là sự kết hợp của một nguyên âm hay nhiều phụ âm lại với nhau. Bất kỳ âm tiết nào cũng đều bắt buộc có ít nhất một nguyên âm. Tuy nhiên, có trường hợp đặc biệt là âm tiết chỉ có một nguyên âm /ə/.

Ví dụ:

• ant – /ænt/: Từ ‘ant’ – “con kiến” có duy nhất một âm tiết. Âm tiết này là sự kết hợp giữa nguyên âm /æ/ và hai phụ âm /n/ và /t/.
• employee – /ˌem.plɔɪˈiː/: Từ ‘employee’ – “nhân viên” có 3 âm tiết. /em/, /plɔɪ/ và /iː/.

Quy tắc đánh trọng âm của từ 2 âm tiết

Quy tắc 1: Đa số các động từ có chứa 2 âm tiết → trọng âm thường rơi vào âm tiết thứ 2.
Ví dụ: agree /əˈɡriː/ (đt) đồng ý, convince /kənˈvɪns/ (đt) thuyết phục, maintain /meɪnˈteɪn/ (đt) duy trì, invite /ɪnˈvaɪt/ (đt) mời,….

Quy tắc 2: Đa số các danh từ và tính từ có 2 âm tiết → trọng âm thường rơi vào âm tiết thứ nhất.
Ví dụ: mountain /ˈmaʊn.tən/ (dt): ngọn núi, handsome /ˈhæn.səm/ (tt): đẹp trai, pretty /ˈprɪt.i/ (tt): xinh xắn

Quy tắc 3: Một số từ vừa là danh từ vừa là động từ thì chúng ta có:

• Nếu từ đó là danh từ → trọng âm rơi vào âm tiết thứ nhất.
  Ví dụ: record /ˈrek.ɚd/ (dt): bản ghi âm, present /ˈprez.ənt/ (dt): món quà, produce /ˈprɑː.duːs/ (dt): nông sản,…
• Nếu từ đó là động từ → trọng âm thường rơi vào âm tiết thứ 2.
  Ví dụ: record (đt) /rɪˈkɔːrd/: ghi âm, present (đt) /prɪˈzent/:thuyết trình, produce (đt) /prəˈduːs/ sản xuất,..

Bên cạnh đó, còn có những ngoại lệ sau:

• Trọng âm luôn nhấn vào âm tiết thứ nhất: visit /ˈvɪz.ɪt/ sự thăm viếng (dt), đến thăm (đt); travel /ˈtræv.əl/ sự di chuyển (dt), đi lại (đt); promise /ˈprɑː.mɪs/ lời hứa (dt), hứa (đt)
• Trọng âm luôn rơi vào âm thứ 2: reply /rɪˈplaɪ/ sự đáp lại (dt), đáp lại (đt)

Quy tắc 4: Trọng âm thường sẽ không ưu tiên rơi vào âm /ɪ/ và không bao giờ được nhấn vào âm /ə/.
Ví dụ:

• Result /rɪˈzʌlt/ (dt) kết quả , effect /ɪˈfekt/ (dt) hiệu quả dù là danh từ nhưng trọng âm rơi vào âm tiết 2 do âm tiết 1 đều là /ɪ/
• Offer /ˈɒf.ər/ (đt) đề nghị, happen /ˈhæp.ən/ (đt) xảy ra, answer /ˈɑːn.sər/ (đt) trả lời, enter /ˈen.tər/ (đt) đi vào, listen /ˈlɪs.ən/ (đt) nghe dù là động từ 2 âm tiết nhưng trọng âm lại rơi vào âm tiết đầu tiên, do âm tiết thứ 2 đều là /ə/

Quy tắc đánh trọng âm của từ có 3 âm tiết trở lên

Quy tắc 1: Hầu hết các từ tận cùng có đuôi: -ic, -ics, -ian, -tion, -sion → trọng âm rơi vào âm liền kế trước nó.
Ví dụ: statistics /stəˈtɪs·tɪks/ (dt) số liệu thống kê, precision /prɪˈsɪʒ.ən/ (dt) sự đúng đắn, republic /rɪˈpʌb.lɪk/ (dt) nước cộng hoà, scientific /ˌsaɪənˈtɪf.ɪk/ (tt) có kỹ thuật.

Quy tắc 2: Hầu hết các từ tận cùng có đuôi là: -ade, -ee, -ese, -eer, -eete, -oo, -oon, -aire, -ique → trọng âm thường sẽ nhấn vào những âm này.
Ví dụ: Vietnamese /ˌvjet.nəˈmiːz/ (tt) người Việt Nam hay tiếng Việt Nam, refugee /ˌref.juˈdʒiː/ (dt) người tị nạn, kangaroo /ˌkæŋ.ɡəˈruː/ (dt) chuột túi, cigarette /ˌsɪ.ɡəˈret/ (dt) điếu thuốc lá, questionnaire /ˌkwes.tʃəˈneər/ (dt) bảng điều tra câu hỏi.

Quy tắc 3: Hầu hết các từ tận cùng bằng: -al, -ful, -y → trọng âm rơi vào âm tiết thứ 3 từ dưới đếm lên.
Ví dụ: natural /ˈnætʃ.ər.əl (tt) tự nhiên, beautiful /ˈbjuː.tɪ.fəl/ (tt) đẹp đẽ, ability /əˈbɪl.ə.ti/ (tt) khả năng.

Quy tắc 4: Các tiền tố không bao giờ có trọng âm mà âm thường được nhấn vào âm thứ 2 trong từ.
Ví dụ: unable /ʌnˈeɪ.bəl/ (tt) không thể, illegal /ɪˈliː.ɡəl/ (tt) bất hợp pháp, unusual /ʌnˈjuː.ʒu.əl/ (tt) khác thường.

Quy tắc 5: Các từ có đuôi kết thúc là: -ever → trọng âm được nhấn vào chính âm đó.
Ví dụ: however /ˌhaʊˈev.ər/ (trạng từ) tuy vậy, whatever /wɒtˈev.ər/ (trạng từ) bất cứ thứ gì, whenever /wenˈev.ər/ (trạng từ) bất cứ khi nào.

Quy tắc đánh trọng âm của từ ghép

Quy tắc 1: Danh từ ghép có trọng âm được nhấn vào âm tiết thứ nhất.
Ví dụ: raincoat /ˈreɪŋ.kəʊt/ (dt) áo mưa, sunrise /ˈsʌn.raɪz/ (dt) lúc bình minh, film-maker /ˈfɪlmˌmeɪ.kər/ (dt) nhà làm phim

Quy tắc 2: Tính từ ghép có trọng âm nhấn vào âm tiết đầu tiên.
Ví dụ: home-sick /ˈhəʊm.sɪk/ (tt) nhớ nhà, trust-worthy /ˈtrʌstˌwɜː.ði/ (tt) đáng tin cậy, water-proof /ˈwɔː.tə.pruːf/ (tt) chống nước.

*Lưu ý: Nếu tính từ ghép mà có từ đầu tiên là tính từ/ trạng từ hoặc kết thúc là đuôi (-ed) → trọng âm sẽ rơi vào âm thứ 2.
Ví dụ: bad-tempered /ˌbædˈtemp.əd/ (tt) dễ nổi nóng, well-done /ˌwel ˈdʌn/ (tt) tốt lắm, short-sighted /ˌʃɔːtˈsaɪ.tɪd/ (tt) cận thị.

Quy tắc 3: Động từ ghép được đánh trọng âm ở âm ghép thứ 2.
Ví dụ: understand /ˌʌn.dəˈstænd/ (đt) nhận ra/ hiểu được, overcome /ˌəʊ.vəˈkʌm/(đt) khắc phục, undertake /ˌʌn.dəˈteɪk/ (đt) cam kết.

Bài tập về đánh trọng âm

Bài tập 1: Chọn cách đánh trọng âm đúng của các từ sau:

1	a. ‘Suspicious	b. suspi’cious	c. su’spicious	d. sus’picious
2	a. e’quipment	b. equip’ment	c. ‘equipment	d. equi’pment
3	a. ‘understand	b. un’derstand	c. und’erstand	d. under’stand
4	a. eigh’teen	b. ‘eighteen	c. eighteen	d. eight’een
5	a. representative	b. ‘representative	c. repre’sentative	d. represen’tative

Bài tập 2: Chọn đáp án có trọng âm khác với các từ còn lại:

6	a. organize	b. decorate	c. divorce	d. promise
7	a. refreshmen	b. horrible	c. exciting	d. intention
8	a. knowledge	b. maximum	c. athletics	d. marathon
9	a. difficult	b. relevant	c. volunteer	d. interesting
10	a. confidence	b. supportive	c. solution	d. obedient

Đáp án:

Bài tập 1:

1. c /səˈspiʃəs/

2. a /ɪˈkwɪp.mənt/

3. d /ˌʌn.dəˈstænd/

4. a /ˌeɪˈtiːn/

5. c /ˌrep.rɪˈzen.tə.tɪv/

Bài tập 2:

6. c	7. b	8. c	9. c	10. a
6. a. organise /ˈɔː.ɡən.aɪz	/ b. decorate /ˈdek.ə.reɪt/	c. divorce /dɪˈvɔːs/	d. promise /ˈprɒm.ɪs/
7. a. refreshment /rɪˈfreʃ.mənt/	b. horrible /ˈhɒr.ə.bəl/	c. exciting /ɪkˈsaɪ.tɪŋ/	d. intention /ɪnˈten.ʃən/
8. a. knowledge /ˈnɒl.ɪdʒ/	b. maximum /ˈmæk.sɪ.məm/	c. athletics /æθˈlet.ɪks/	d. marathon /ˈmær.ə.θən/
9. a. difficult /ˈdɪf.ɪ.kəlt/	b. relevant /ˈrel.ə.vənt/	c. volunteer /ˌvɒl.ənˈtɪər/	d. interesting /ˈɪn.trə.stɪŋ/
10. a. confidence /ˈkɒn.fɪ.dəns/	b. supportive /səˈpɔː.tɪv/	c. solution /səˈluː.ʃən/	d. obedient /əˈbiː.di.ənt/

KẾT LUẬN

Đó là những quy tắc được tổng hợp và phân chia thành các nhóm giúp các em dễ ghi nhớ và áp dụng. Một lần nữa, thầy khuyên các em không nên bỏ qua phần đánh trọng âm này bởi vì đây là kiến thức quan trọng để giúp các em nâng cao  điểm phần Listening TOEIC và cả phần thi Speaking TOEIC. Bên cạnh đó, nếu các em nắm được các quy tắc này thì trình độ giao tiếp của em cũng sẽ được nâng cao như người bản xứ.

Dành cho các bạn nào đang có ý định luyện thi hay học TOEIC online cấp tốc cho kỳ thi sắp tới, hiện Tiếng Anh Thầy Quý đang có mở một luyện thi hoàn toàn miễn phí. Chương trình cộng đồng do group TOEIC Tự học Online và Giải đề ETS 2022 đồng tổ chức và tài trợ. Chương trình gồm 16 buổi luyện đề ETS cho các thành viên mới của nhóm, với mục đích nhằm hỗ trợ các bạn MỚI ÔN TOEIC và SẮP THI làm quen với cấu trúc đề, ôn luyện lại cách thức làm bài, bí quyết luyện thi được tích lũy từ kinh nghiệm của các thầy cô hay anh chị đi trước. Xem thêm thông tin chi tiết các khóa học bên dưới nhé.